Sosyal güvenlik sisteminin içinde yetişmiş, bu alanda ihtisas yapmış, 30 seneye yakın SGK’nın Başmüfettişliğini yapmış, ülkemize 50’yi aşkın eser kazandırmış Başuzman olarak; her daim emeklilikte çok erken yaşlarda planlama yapmak ileride telafisi mümkün olmayan pişmanlıkların bertaraf edilmesi açısından hayati ehemmiyet arz ettiğini müteaddit kez yazdım. Anlattım…
Bu anlamda anne-babaların evlatlarına bırakacağı belki de en kalıcı miras iyi bir emeklilik planlamasıdır.
Emeklilikte doğru planlama için güvenilir bilgi kaynağı çok önemlidir. Sosyal güvenlik sistemimizin özellikle de emeklilik mevzuatının karmaşıklığı bilgi kirliliğiyle birleştiğinde içinden çıkılmaz hâl almaktadır. Bu nedenle gerçek ve güvenilir bilgi kaynağı emeklilik işlemlerini yürüten SGK ve SGK çalışanlarıdır.
Benimle irtibat kuran, gazete yazılarımı okuyan ve takip eden çok sayıda vatandaşımız çocuklarını ve yakınlarını 65 yaş emekliliğinden kurtarmak için planlama yaptı. Şimdi yazının başlığını görenler “emeklilik yaşı gerçekten 65 mi oldu?” diye hâlen merak ediyordur.
Lafı hiç uzatmaya gerek yok…
Bugün işe başlayan işçi, memur, esnaf ve diğer tüm kişiler artık 58-60 yaşında emekli olamayacaklar. Bunlar için ve emeklilikte kademe bekleyenler grubundan sonra ilk defa sigortalı olup hiçbir tedbir almayanlar için emeklilik yaşı artık 65’e dayandı…Tedbir alarak 65 yaş emekliliğinden hâlen kurtulma şansı olanlar var…
ERKEN EMEKLİLİKTE BELİRLEYİCİ HUSUSLAR
Emeklilik için genel olarak 3 şart gerekmektedir. İlki ve en önemlisi yaş, ikincisi prim ödeme gün sayısı ve sonuncusu ise belirli bir süre sigortalı olma şartıdır. Erken emeklilikte en belirleyici temel unsur ilk sigortalı olarak işe başlama tarihiniz ve çalışmalarınızın ne kadar eski tarihli olduğu noktasında toplanmaktadır. Örneğin 30.03.1984 günü sadece 1 gün ödenmiş SSK primi olan bir kadın yaş şartı olmadan sadece 5.000 gün primle emekli olma avantajına sahip olmaktadır. Diğer belirleyici bir unsur ise SSK’dan erken emekliliğin daha az prim gerektirmesi nedeniyle Bağ-Kur ve Emekli Sandığına göre daha avantajlı olmasıdır.
58-60 YAŞ EMEKLİLİĞİ ARTIK HAYAL OLACAK!
50’li yaşlarda emekli olacak birçok kişi bugünlerde çok geç emekli olacağım diye düşünmektedir. Oysaki önümüzdeki yıllarda özelikle çocuklarımızın 50’li yaşlarda emekli olması hayal olacak. Zira emeklilik yaşı aşağıda verdiğimiz tablodan da görüleceği üzere kademeli olarak peyderpey 65 yaşına kadar çıkmaktadır.
65 yaş emekliliğinden 30 Nisan 2008 tarihinden önce 1 gün bile sigortalı çalışması olanlar etkilenmeyeceğinin altını çizelim. Bu grupta 09.09.1999-30.04.2008 döneminde ödenmiş primli sigortası olan emeklilikte kademe bekleyenler yer almaktadır. Mevcut düzenlemeye göre emeklilikte kademe bekleyenlerden kadın için 58, erkek için 60 yaşını doldurmak ve SSK’lılar için 7.000 gün, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı sigortalıları için ise 9.000 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olmak şartıyla emekli olmak söz konusudur.
Emeklilikte kademe bekleyenlerin EYT düzenlemesi sonrasında adilane olmayan bu yaşlardan önce kademeli bir şekilde haklı olarak yeni düzenleme beklemelerini önceki yazılarımızda geniş olarak yer vermiştik.
Gelelim asıl konumuz olan 65 yaş emekliliğine;
2006’da başlayan SGK reformunun Ekim/2008 yılında yürürlüğe konan düzenlemesine göre 40 yıla varan bir kademeli geçiş öngörülmüştür. Şimdi artık makas tamamen kapanıyor. 30 Nisan 2008 tarihinden sonra işe girenler ise 01.01.2036 tarihine kadar yukarıda belirtilen gerekli primleri ne zaman doldurulursa aşağıdaki tabloda belirtilen tarihlere göre emeklilik yaşları belirlenecektir.
Örneğin; 01.01.2015 tarihinden itibaren SSK’lı çalışan Döndü Hanım 7.200 gün malullük, yaşlılık, ölüm primi bildirilme şartını 31/12/2035 tarihinde tamamladıysa 58 yaşında emekli olacaktır. Ancak Döndü Hanım, gerekli prim gün sayısını 01.01.2048 tarihinde tamamlarsa 65 yaşında yani 7 yıl daha geç emekli olacaktır…
Başka bir misal verecek olursak Dönmez Beyin 5 Mart 2023 günü itibarıyla bakkal dükkânı açarak esnaf olduğunu varsayalım. Bu durumda Dönmez Beyin 65 yaşından önce normal şartlarla emekli olması mümkün olamayacak. Görüldüğü üzere emeklilik için gerekli olan malullük, yaşlılık, ölüm prim gün sayısını bildirilme şartını erken yerine getirme şartına bağlı olarak 65 yaş emekliliğinden kurtulmak mümkündür.
Son söz olarak 01 Mayıs 2008 ve sonrasından sigorta girişi olanların bir an önce gerekli primlerini yasal yollardan ikmal etmelerini tavsiye ediyoruz.
